Waarom bomen snoeien

Bomen in een bosrijke omgeving dienen eigenlijk geen onderhoud, hier kan de natuur zijn ding doen. Wanneer we deze echter in onze tuinen of steden plaatsen, is snoeien vanuit een veiligheidsaspect, visuele -en omgevingswensen of ziekten vaak een noodzakelijkheid. Elke snoeibeurt wordt opgevolgd met een omschrijving van de uitgevoerde werken en advies over de verdere opvolging, indien van toepassing.

Bij het snoeien van bomen wordt - naast de wens van de klant en de vereisten die de omgeving stelt - de habitus van de boom zoveel mogelijk gerespecteerd. Algemeen genomen wordt er bij een reguliere snoei niet meer dan 20% van de bladmassa weggenomen.

Niet alleen de natuurlijke groeivorm (habitus) van de boom, maar ook de leeftijd van de boom speelt een belangrijke factor. Jonge bomen gaan we begeleiden door ze op regelmatige basis op te kronen. Dit gebeurt steeds gefaseerd tot de gewenste takvrije stamlengte is bereikt. De takken die overblijven, behoren tot de blijvende kroon. Oudere bomen snoeien wordt meer uit veiligheidsperspectief gedaan, om potentiële problemen in de (nabije) toekomst te vermijden. Denk daarbij aan dood hout of breukgevoelige takken. Bij veterane bomen gaan we nog een stapje verder en wordt ook de omgeving rondom de boom en de ecologische samenhang ervan bekeken.

Begeleidingsnoei

Deze snoeivorm wordt toegepast bij jonge bomen en is gericht op het vermijden van toekomstige problemen wanneer de boom volgroeit is (plakolsels, dubbele toppen, …)

1. Enkel in de tijdelijke kroon
2. Van zodra de boom schotlengte maakt die als normaal voor de soort beschouwd wordt
3. Takvrije stam bij fiets -en voetpaden bedraagt 2,5m
4. Takvrije stam bij autowegen bedraagt minimaal 4,6m

Wanneer de takvrije stamlengte is bereikt, eindigt deze jeugd -en begeleidingsnoei. Vanaf dat moment richt het beheer van de boom zich vooral op het verwijderen van probleemtakken.

Onderhoudssnoei

Wanneer een boom een goede begeleidingsnoei genoten heeft gedurende zijn jonge jaren is er, van zodra de takvrije stam is bereikt, vaak geen nood meer aan geregeld terugkerende snoei. Door omstandigheden of door gebrek aan begeleidingssnoei kan het echter zijn dat een boom soms last heeft van:

1. Schade aan de kroon door bv een storm
2. Risicotakken of gebrek aan groeiruimte
3. Dood hout (natuurlijk afgestorven door gebrek aan licht of wortelschade)
4. Plakoksels (die bij groot gewicht zou kunnen uitscheuren)
5. ...

Vaak wordt er dan in het kader van veiligheid een onderhoudsnoei uitgevoerd om mogelijke problemen te voorkomen.

Uitlichten en innemen

Het doel bij uitlichten is het verlichten van de mechanische belasting die het uiteinde van een tak op de betreffende tak kan uitoefenen. Ook wordt hierbij aandacht gegeven aan de lichtdoorlatendheid van de boom. Het verwijderen van bladmassa aan de buitenkant van de kruin, creëert kleine gaten waarlangs zonlicht zijn weg vindt tot dieper in de kruin. Hierdoor investeert de boom in het maken van nieuw waterlot dichtbij de stam en verlaagt het risico op uitgescheurde takken of andere schade in geval van storm.

Wanneer alle takken van de boom worden ingekort, met als doel de algemene omvang ervan te reduceren, spreekt met van innemen. Doordat hier vaak grote takken worden weggehaald, wordt er vaak geopteerd dit gefaseerd uit te voeren. Zo heeft de boom telkens tijd om te herstellen en de gemaakte snoeiwonden af te grendelen.

Vormsnoei

Het snoeien van hagen of bomen in een bepaalde vorm, ontstond ergens in de 16e eeuw en is iets dat we veel zien terugkomen in hedendaagse tuinen en parken. Trage groeiers met een klein blad en een goed regeneratievermogen, zijn hiervoor het meest geschikt. Deze snoeivorm dient van jongs af aan te beginnen om te vermijden dat er in latere fasen te drastische ingrepen dienen te gebeuren.

Knotten

Bij het knotten van bomen worden alle takken weggehaald en ze je de boom volledig kaal. De meest gekende knotboom is ongetwijfeld de knotwilg. Maar ook populier, linde, es en andere boomsoorten zijn perfect te beheren als knotbomen.

Deze snoeivorm diende oorspronkelijk voor de houtopbrengst, echter heeft het knotten van bomen ook ecologische waarde. Doordat op frequente basis (3 tot 5 jaar) de boom ontdaan wordt van al zijn takken, stappelen de snoeiwonden snel op. Insecten, vogels en andere dieren gebruiken graag de openingen die hierdoor ontstaan als onderdak, en vele insecten vinden hier een bron aan voeding.